I. Phòng sạch là gì? Tại sao quan trọng?
– Điều hòa thông gió trung tâm trong Phòng sạch (Clean Room) là không gian được kiểm soát nghiêm ngặt về:
+ Lượng bụi mịn và vi sinh vật (tính bằng hạt/m³)
+ Nhiệt độ, độ ẩm và áp suất không khí
+ Tốc độ và hướng lưu thông không khí
– Ứng dụng nhiều trong ngành:
+ Dược phẩm, y tế
+ Điện tử bán dẫn, vi mạch
+ Thực phẩm, mỹ phẩm cao cấp
+ Phòng phẫu thuật, xét nghiệm bệnh viện
– Tại đây, chỉ cần một thay đổi nhỏ về chất lượng không khí cũng có thể ảnh hưởng tới hiệu quả sản xuất, độ tinh khiết sản phẩm, và tính mạng con người.

II. Hệ thống HVAC là gì? Vai trò trong phòng sạch
1. HVAC là gì?
– HVAC (Heating – Ventilation – Air Conditioning) là hệ thống:
+ Làm mát / sưởi ấm không khí
+ Cấp và hút gió tươi, gió thải
+ Lọc sạch không khí
+ Giữ ổn định áp suất phòng

2. Vai trò sống còn trong phòng sạch
– Trong mô hình phòng sạch, điều hòa thông gió trung tâm là trái tim điều phối mọi hoạt động khí hậu nội bộ:
+ Duy trì áp suất dương / âm để ngăn chặn nhiễm chéo
+ Kiểm soát độ sạch đạt chuẩn ISO 14644 – 1 hoặc GMP
+ Đảm bảo hệ thống lọc khí HEPA/ULPA hoạt động hiệu quả
+ Duy trì điều kiện ổn định cho thiết bị và sản phẩm
– Không có HVAC, không thể gọi là phòng sạch.
III. Cấu tạo hệ thống HVAC cho phòng sạch
Thành phần bắt buộc gồm:
| Bộ phận | Vai trò chính |
|---|---|
| AHU – Air Handling Unit | Xử lý không khí trung tâm (nhiệt độ, độ ẩm) |
| Chiller hoặc VRV, VRF | Cung cấp nước lạnh cho AHU |
| Ống gió + bộ khuếch tán (diffuser) | Phân phối không khí sạch đều khắp phòng |
| HEPA/ULPA Filter | Lọc bụi siêu mịn ≥ 99.97% |
| Quạt hồi gió (Return Air Fan) | Thu hồi khí, tái xử lý hoặc thải ra |
| FFU – Fan Filter Unit | Bộ quạt lọc gắn trần phòng sạch (option) |
| Cảm biến áp suất, nhiệt độ, độ ẩm | Giám sát liên tục |
Hệ thống này có thể vận hành liên tục 24/7, không được ngắt để đảm bảo điều kiện không đổi.
IV. 5 yếu tố kỹ thuật đặc thù cần lưu ý
1. Áp suất phòng
+ Áp suất dương (+): ngăn không khí bẩn tràn vào (dùng cho sản phẩm vô trùng)
+ Áp suất âm (−): ngăn khí độc phát tán ra ngoài (dùng cho phòng thí nghiệm độc hại)
– Áp suất được duy trì qua airlock, differential damper, đo bằng manometer.
2. Số lần thay đổi không khí (Air Changes per Hour – ACH)
– Phòng sạch yêu cầu 20 – 200 lần trao đổi khí mỗi giờ, tùy cấp độ sạch (ISO 1 – 9).
Ví dụ: ISO 7 yêu cầu khoảng 60 – 90 ACH.
3. Lưu lượng và hướng gió
+ Gió cần phân bố đều, laminar flow (dòng một chiều)
+ Tốc độ gió phù hợp: 0.45 m/s (± 20%)
+ Không tạo luồng xoáy gây nhiễm chéo
4. Hệ thống lọc khí
+ Sử dụng từ Pre-filter → Medium → HEPA/ULPA
+ Định kỳ kiểm tra bằng test DOP (Dispersed Oil Particulate)
5. Tách biệt các vùng
+ Thiết kế khu vực phân cấp độ sạch khác nhau
+ Hệ thống máy điều hòa trung tâm điều khiển riêng từng vùng bằng van gió và cảm biến
V. Tiêu chuẩn phòng sạch liên quan đến HVAC
1. ISO 14644 – 1
– Quy định số lượng hạt bụi trong không khí với từng cấp độ ISO.
| Cấp độ ISO | Giới hạn hạt bụi ≥ 0.5µm |
|---|---|
| ISO 5 | ≤ 3,520 hạt/m³ |
| ISO 6 | ≤ 35,200 hạt/m³ |
| ISO 7 | ≤ 352,000 hạt/m³ |

2. GMP – Good Manufacturing Practice
– Tiêu chuẩn sản xuất trong ngành dược phẩm bắt buộc phải:
+ Kiểm soát HVAC chặt chẽ
+ Lưu trữ dữ liệu vận hành hệ thống
+ Giám sát áp suất, nhiệt độ, độ ẩm liên tục
VI. Kết luận: Lý do không thể thiếu điều hòa thông gió trung tâm trong phòng sạch
– Từ những phân tích trên, có thể khẳng định:
Hệ thống HVAC – đặc biệt là điều hòa thông gió trung tâm – là nền tảng không thể tách rời của mọi phòng sạch tiêu chuẩn.
– Việc thiết kế và vận hành đúng chuẩn hệ thống HVAC quyết định đến:
+ Độ sạch của sản phẩm
+ An toàn cho người và thiết bị
+ Tuân thủ quy định pháp lý, ISO, GMP
– Nếu bạn đang cần triển khai hệ thống phòng sạch hoặc nâng cấp giải pháp HVAC, hãy liên hệ ngay với HOTA để được tư vấn chuyên sâu – chính xác – hiệu quả!
📞 THÔNG TIN LIÊN HỆ
CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI KỸ THUẬT HOTA
▪️ Website: https://hotaco.com.vn
▪️ Email: Sales.hotaco@gmail.com
▪️ Fanpage: facebook.com/chuyengiadieuhoakhongkhi
▪️ Văn phòng giao dịch: Số 170 Trần Vỹ, P. Mai Dịch, Q. Cầu Giấy, TP. Hà Nội
▪️ Hotline tư vấn miễn phí: 0886.47.9999 – 0974.078.862
