I. Khái niệm hệ thống kín và hệ thống hở trong điều hòa thông gió trung tâm
– Khi thiết kế hệ thống điều hòa thông gió trung tâm, một trong những yếu tố kỹ thuật quan trọng cần được làm rõ từ đầu là lựa chọn giữa hệ thống kín và hệ thống hở. Hai cấu hình này khác nhau ở cách luân chuyển và xử lý không khí, ảnh hưởng lớn đến:
+ Chất lượng không khí trong phòng
+ Mức độ tiêu thụ năng lượng
+ Khả năng kiểm soát CO₂, bụi mịn, độ ẩm
– Hiểu rõ nguyên lý hoạt động của từng hệ thống giúp kỹ sư thiết kế đúng cấu hình và nhà đầu tư lựa chọn phương án phù hợp với mục tiêu vận hành.
II. Nguyên lý vận hành của hệ thống kín: Hoàn lưu không khí nội bộ
1. Đặc điểm kỹ thuật
+ Hệ thống hút và cấp lại chính không khí trong phòng
+ Khí thải được thải ra một phần nhỏ (hoặc không có)
+ Không khí sau khi sử dụng được lọc – làm lạnh – cấp lại
2. Cơ chế hoạt động
+ Không khí hồi → AHU hoặc FCU → lọc bụi → làm lạnh → cấp lại không gian sử dụng
+ Chu trình kín hoàn toàn hoặc kín 90% tùy mức độ trộn khí tươi
3. Ưu điểm
+ Tiết kiệm điện năng do không phải xử lý nhiều khí tươi
+ Kiểm soát nhiệt độ ổn định
+ Thích hợp không gian kín như phòng server, kho lạnh
4. Hạn chế
+ Không đảm bảo đủ lượng oxy mới
+ Dễ tích tụ CO₂, mùi, vi khuẩn, nếu không có bổ sung khí tươi
III. Nguyên lý vận hành hệ hở: Cấp khí tươi liên tục
1. Đặc điểm kỹ thuật
+ Hệ thống hút khí tươi từ ngoài vào, xử lý trước khi cấp
+ Luôn có một lượng khí thải bị đẩy ra ngoài
+ Thích hợp cho không gian cần trao đổi không khí thường xuyên
2. Cơ chế hoạt động
+ Không khí tươi ngoài trời → qua hộp lọc → AHU → làm lạnh → cấp vào không gian
+ Không khí cũ → hút và xả ra ngoài bằng quạt hút hoặc hệ thống hồi
3. Ưu điểm
+ Tăng oxy, giảm CO₂
+ Loại bỏ mùi, vi khuẩn tốt hơn
+ Phù hợp với không gian công cộng: văn phòng, lớp học, nhà hàng
4. Hạn chế
+ Tốn điện hơn do phải xử lý khí đầu vào (nóng, bụi, ẩm)
+ Cần thiết kế hệ lọc và tách ẩm cẩn thận
IV. So sánh hệ thống kín và hệ thống hở
| Tiêu chí | Hệ thống kín | Hệ thống hở |
|---|---|---|
| Khả năng cấp khí tươi | Thấp | Cao |
| Kiểm soát CO₂, mùi | Hạn chế | Tốt |
| Tiêu thụ điện năng | Ít hơn | Nhiều hơn |
| Ứng dụng | Phòng kín, tiết kiệm năng lượng | Không gian công cộng, yêu cầu cao về chất lượng không khí |
| Cấu hình hệ thống | Đơn giản | Phức tạp hơn |
| Chi phí đầu tư | Thấp hơn | Cao hơn |
V. Ảnh hưởng đến chất lượng không khí – tiết kiệm năng lượng
1. Chất lượng không khí
+ Hệ kín nếu không có bổ sung khí tươi định kỳ, sẽ làm không khí ngột ngạt, tăng nồng độ CO₂, bụi mịn, vi khuẩn
+ Hệ hở liên tục trao đổi khí → tăng lượng oxy, làm người dùng tỉnh táo, giảm đau đầu, buồn ngủ
2. Tiết kiệm năng lượng
+ Hệ kín sử dụng lại phần lớn không khí → giảm tải hệ thống làm lạnh
+ Hệ hở tốn điện hơn, nhưng có thể kết hợp thiết bị thu hồi nhiệt (ERV/HRV) để tái sử dụng năng lượng từ khí thải
VI. Lựa chọn hệ thống phù hợp cho từng loại công trình
1. Nhà máy – kho lạnh
→ Hệ thống kín hoàn toàn hoặc bán kín để giữ nhiệt, tiết kiệm điện

2. Văn phòng – trung tâm thương mại
→ Hệ thống hở có kiểm soát, tích hợp ERV hoặc cảm biến CO₂ để đảm bảo không khí tươi

3. Bệnh viện – phòng sạch
→ Bắt buộc dùng hệ hở cấp khí tươi 100% kết hợp lọc HEPA, áp suất dương
4. Nhà dân dụng – biệt thự
→ Nên dùng hệ bán hở (trộn khí hồi và khí tươi) để cân bằng hiệu quả và chi phí

VII. Gợi ý giải pháp kết hợp (Mix) giữa kín và hở tối ưu
– Trong thực tế, ít công trình sử dụng thuần kín hoặc thuần hở. Giải pháp tối ưu là:
+ Hệ bán hở (partial fresh air system): Trộn 70 – 80% khí hồi và 20 – 30% khí tươi
+ Cảm biến CO₂ điều khiển lưu lượng khí tươi linh hoạt theo nhu cầu
+ Thiết bị thu hồi nhiệt (ERV/HRV) giúp tận dụng nhiệt từ khí thải
– Lợi ích:
+ Duy trì chất lượng không khí tốt
+ Tiết kiệm điện so với hệ hở hoàn toàn
+ Đáp ứng được nhiều loại không gian trong cùng hệ thống
VIII. Thông tin liên hệ tư vấn – thiết kế hệ thống kín/hở cho điều hòa trung tâm
– Việc chọn cấu hình hệ thống kín hay hở đòi hỏi đánh giá kỹ:
+ Mục đích sử dụng
+ Tần suất hoạt động
+ Mức yêu cầu về không khí sạch
+ Chi phí đầu tư & vận hành
– Đội ngũ kỹ sư của HOTA sẵn sàng khảo sát và đề xuất giải pháp tối ưu cho từng công trình – cân bằng giữa chất lượng không khí và hiệu quả năng lượng.
📞 CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI KỸ THUẬT HOTA
▪️ Website: https://hotaco.com.vn
▪️ Email: Sales.hotaco@gmail.com
▪️ Fanpage: facebook.com/chuyengiadieuhoakhongkhi
▪️ Văn phòng giao dịch: Số 170 Trần Vỹ, P. Phú Diễn, TP. Hà Nội
▪️ Hotline tư vấn miễn phí: 0886.47.9999 – 0974.078.862
